Dersin Sorumlusu: Prof.Dr. Mutlu Binark İletişim: binark@hacettepe.edu.tr mbinark@gmail.com 2976231/120

Ders Asistanı: Şule Karataş İletişim: skaratas89@gmail.com

Dersin Amacı:

Ders okuryazarlık olgusunu eleştirel pedagoji bağlamında ele alarak, ilk olarak “eğitim süreci, örtük müfredat, iktidar” olgularını, Freire'nin katkısını eğitmenlerin prekaryalaşması sürecini kuramsal ve kavramsal düzeyde irdeleyeme açacak, ardından kültürel çalışmalar yaklaşımından medya okuryazarlığı, eleştirel medya okuryazarlığı, görsel okuryazarlık, alternatif medya, yurttaş haberciliği, katılımcı kültür, katılımcı video ile kullanıcı türevli içerik üretimi, yeni medya okuryazarlığı olgularıyla, eleştirel okuryazarlık ve etik ilişkisini, katılımcı kültürün gayri maddi emek gücü olarak rolünü dijital eşitsizlik olgusunu iletişimin ekonomi politiği yaklaşımdan tartışmaya açacaktır.

Ders Çıktıları: 1. Bu dersin sonunda öğrenci, eleştirel muhakemenin okuryazarlıkla ilişkisini kuracak, 2. Eleştirel okumanın ve kendi sözünü üretmenin/katılımcı üretimin medya-okuryazarlığına katkısını tahlil edecek, 3. Eleştirel medya okuryazarlığı eğitimi konusunda kendi bakış açısını kazanacak, 4. Eğitim sürecinde öğretmen/eğitmen konumunu kavrayarak, “bankacı eğitim modelini” sorgulayacak, 5. Katılımcı kütür ve yurttaşlık arasındaki ilişkiyi kavrayacak, öte yandan da yeni medya endüstrisinde katılımcı kültürün gayri maddi emek gücü olarak rolünü ve dijital gözetime katkısını da görebilecektir. 6. Dijital eşitsizlik olgusu ve aktivizm arasındaki sorunlu ilişki kavranabilecek. Kapsam: Bu derste, kuramsal tartışmaların yanı sıra çeşitli uygulama çalışmaları da yapılarak, öğrencilerin eleştirel medya okuryazarlığının unsurları olan eleştirel okuma ve alternatif içerik üretimi süreçlerini katılımcı olarak deneyimlemeleri amaçlanacaktır. Derste uygulama atölyesi de yapılacaktır. Aktivist video konu uygulamalı olarak da işlenecektir.

Haftalık Plan:

1. Dersin genel tanıtımı

2. Okuryazarlık tartışması

3. Eleştirel pedagoji ve eleştirel okuryazarlık

4. Eğitmenin konumu ve rolünü sorgulamak

5. Medya okuryazarlığı

6. Eleştirel medya okuryazarlığı

7. Eleştirel medya okuryazarlığı ve etik bakışın gelişmesi

8. Türkiye'de medya okuryazarlığı ve farklı boyutları

9. Okuryazarlık ve Dijital Teknolojiler, Katılımcı Kültür, Aktivizm ve Medya, Alternatif Medya I

10. Okuryazarlık ve Dijital Teknolojiler, Katılımcı Kültür, Aktivizm ve Medya, Alternatif Medya II (Örnekler)

11. Yeni medya ortamları ve aktivizm ilişkisi

12. Aktivist Video Nedir?

13. Wikipedya olgusu: Kendi Bilgini Üret Yay

14. Yeni medya ortamları ve aktivizm ilişkisine yönelik eleştiriler ve Genel değerlendirme

Öğretim Yöntemi: Dönem boyunca bir ara sınav ile bir final ödevi (cep telefonu ile video üretimi ve araştırma ödevi) teslimi yapılacaktır. Öğrenciler dersin haftalık planına uygun olarak, okuma metinlerini önceden okuyarak, ders içinde birlikte tartışacaktır. Derste çeşitli görsel-işitsel malzemeler ile web bağlantısı kullanılacaktır. Ders kapsamında wikipedyaya konuyla ilgili içerik üretimi yapılacaktır. Yeni medya ortamını, yeni medya ortamındaki olay ve olguları değerlendiren kavramlar ve yaklaşımlar tartışma yöntemi ile, örnek olaylar üzerinden ele alınacaktır. Ayrıca dersin kavramları ile ilgili ek okumalar verilecektir. Ders kapsamında Ankara kenti dahilinde çeşitli atölye, semine ve etkinliklere katılınacaktır.

Örneğin:

24 Mart 2016 Raşit Kaya Sunum-HUİF Kolokyum

21 Nisan 2016 Çiler Dursun Sunum-HUİF Kolokyum

12 Mayıs 2016 Gülüm Şener-Perrin Öğün Emre “Aktivist video” Sunumu-HUİF Kolokyum

13-14-15 Mayıs 2016 Aktivist Video Atölyesi/Ankara

7-8 Mayıs 2016 Labor Communication 2016 /Ankara Ünv.İletişim Fakültesi

İzlenecek Filmler: Educators, Citizen4, Blood in My Mobile

Değerlendirme Yöntemi:Ara sınav (kavram ve kuramsal tartışmalar üzerine ödev): % 20 Final sınavı (cep telefonu ile aktivist video üretimi ve araştırma ödevi) :% 60 Derse devam: % 5 Ders içi tartışmalara katılım ve sunum: % 15

Dersin olmadığı Günler: 3.Mart (Toplum için Bilim AB Toplantısı-Brüksel); 7. Nisan (İpek Ünv. Uluslararası Konferans); 14 Nisan (Bourdieu Konferansı-Akdeniz Ünv.) Ara Sınav Ödevi: 14 Nisan 2016 Resmi Tatil: 19 Mayıs 2016

HAFTALIK KAYNAKÇA

Okuryazarlık sorunu

Freire, P. ve D. Macedo (1998) Okuryazarlık: Sözcükleri ve Dünyayı Okumak. Ankara: İmge.

Ek Ong, W. (1999) Sözlü ve Yazılı Kültür: Sözün Teknolojisi. İstanbul: Metis.

Mc Luhan, M. (2007) Gutenberg Galaksisi: Tipografik İnsanın Oluşumu. İstanbul: YPK.

Burke, P. (2012) Bilginin Toplumsal Tarihi II. İstanbul: TVY.

Gezgin, U.B. (2015) Çokkültürlü Eğitim. Ankara:Ütopya.

Eleştirel Pedagoji ve Eleştirel Okuryazarlık

Freire, P. (203) Ezilenlerin Pedagojisi. İstanbul: Ayrıntı.

Giroux, H. (2014) Eğitimde Kuram ve Direniş. Ankara: Dost. 15-36; 37-72; 73-102; 235-260; 263-272.

Giroux, H. (2007) Eleştirel Pedagoji ve Neoliberalizm. İstanbul: Kalkedon. 7-36, 145-184.

Ek

Buckhingham, D. & J. Sefton-Green (1994) Cultural Studies Goes to Schoool. London: Taylor & Francis. 17-39.

Chomsky, N. (2000) “Studying the media:what makes mainstream media mainstream”, Freiren Pedagogy, Praxis and Pedagogy, Der. Stanley F. Steiner vd. NY: Falmer Press. 23-32.

Giroux, H. (2008) Eleştirel Pedagojinin Vaadi. İstanbul: Kalkedon.

Mc Laren, P. (2000) “Paulo Freire's Pedagogy of Posibility”, Freiren Pedagogy, Praxis and Pedagogy, Der. Stanley F. Steiner vd. NY: Falmer Press. 1-22.

Ranciere, J. (2015) Cahil Hoca. İstanbul: Metis.

Eğitmen-Akademisyen-Beyaz Yakalı Emek Gücü

Apple, M. W. (2006) Eğitim ve İktidar. İstanbul: Kalkedon. 43-134.

Vatansever, A. ve M. Gezici-Yalçın (2014) “Ne Ders Olsa Veririz” Akademisyenin Vasıfsız İşçiye Dönüşmesi. İstanbul: İletişim.

Durmaz, O.S. (2014) Türkiye'de Öğretmen Olmak: Emek Süreci ve Yeniden Proleterleşme. Ankara: Notabene. 113-303.

Binark, M. (2008) “Eleştirel pedagojinin olanakları ve desrlikler(in havalandırılması): yeni bir kendindelik bilincinin ve sorumluluk etiğinin yeşermesi”, Türkiye'de Sivil İtaatsizlik Toplumsal Hareketler ve Basın. Der. Erdal Dağtaş. Ankara:Ütopya. 79-113.

Ek

Bora, A. (2011) Boşuna mı Okuduk Biz? Türkiye'de Beyaz Yakalı İşsizliği. İstanbul: İletişim.

Budak, Ö. (2015) Türkiye'de Kapitalist Yöneticiler Sınıfı. İstanbul: Ayrıntı.

Değirmencioğlu, S. (Der.) (2015) Yükseköğretimin Serbest Düşüşü:Özel Üniversiteler. İstanbul: Ayrıntı. Standing, G. (2014) Prekarya: Yeni Tehlikeli Sınıf. İstanbul: İletişim.

Waters, L. (2009) Akademinin Düşmanları. İstanbul: Boğaziçi Ünv. Yay.

Medya Okuryazarlığı

İnal, K. (2009) Medya Okuryazarlığı El Kitabı. Ankara: Ütopya.

Tyler, K. (Der.) (2010) Media Literacy: New Agendas in Communication. NY: Routledge. 1-8.Bölümler Arası.

Türkoğlu, N. ve M.Cinman-Şimşek (Der.) (2004) Medya Okuryazarlığı. İstanbul:Kalemus. İçinde H.Topuz, Y.İnceoğlu, E.Algan ve N.Tutal-Chevirion'un yazıları.

Ek

Abdulla, A. ve M.A.Oaf (2014) “Collective guilt as response to evil: the case of Arabs and Muslims in the western media”, The Handbook of Global Communication and Media Ethics. Der. R.S. Fortner ve P.M. Fackler. Malden: Wiley Blackwell, 734-750.

Buckhingham, D. (2003) Media Education: Literacy, learning and contemporary culture. Cambridge: Polity.

CML (2003, 2005) Literacy for the 21st century: an overview and orientation-guide to media literacy education.

Johny, L. ve S.Shariff (2007) “Crtical media literacy to counter Muslim streotypes”, Media Literacy A Reader, Der. D.Macedo & S.R.Steinberg. NY: Peter Lang, 603-625.

Rishel, T. (2007) “Raging against the machine: the Internet and teen sucide”, Media Literacy A Reader, Der. D.Macedo & S.R.Steinberg. NY: Peter Lang, 492-500.

Steinberg, S.R. (2007) “Hollywood's Curriculum of Arabs and Muslims in Two Act”, Media Literacy A Reader, Der. D.Macedo & S.R.Steinberg. NY: Peter Lang, 299-315.

Tibi, B. (2014) “Global communication and cultural particularism: the place of valves in the simultanacity of structural globalization and fragmentation –the case of Islamic civilization”, The Handbook of Global Communication and Media Ethics. Der. R.S. Fortner ve P.M. Fackler. Malden: Wiley Blackwell, 54-78.

Witte, O. (2014) “Ethics of survival: media, Palestinians, and Israeli conflict”, The Handbook of Global Communication and Media Ethics. Der. R.S. Fortner ve P.M. Fackler. Malden: Wiley Blackwell, 654-675.

Eleştirel Medya Okuryazarlığı

Binark, M. ve M.Gencel-Bek (2007, 2011) Eleştirel Medya Okuryazarlığı. İstanbul: Kalkedon.

Kellner, D. (2014). "Yeni Medya ve Yeni Okuryazarlık: Yeni Binyılda Eğitimin Yeniden Yapılandırılması", Yeni Medyaya Eleştirel Yaklaşımlar, (Der.) Mukadder Çakır. İstanbul: Doğu Kitabevi. 413-444.

Kellner, D. ve J.Share (2007) “Critical Media Literacy, democracy and the reconstruction of education”, Media Literacy A Reader, Der. D.Macedo & S.R.Steinberg. NY: Peter Lang, 3-23.

Ek

Berry, K.S. (2007) “Critical media studies meets critical (hyper) pedagogies”, Media Literacy A Reader, Der. D.Macedo & S.R.Steinberg. NY: Peter Lang, 687-698.

Torres, M.N. ve M.D.Marcedo (2007) “The need for critical media literacy in teacher education core curricula”, Media Literacy A Reader, Der. D.Macedo & S.R.Steinberg. NY: Peter Lang, 537-558.

Eleştirel medya okuryazarlığı ve etik bakışın gelişmesi

Da Silva, M. L.(2014) “Information, communication and planetory citizenship”, The Handbook of Global Communication and Media Ethics. Der. R.S. Fortner ve P.M. Fackler. Malden: Wiley Blackwell, 41-53.

Cohen-Almagar (2014) “The responsibility of net users”, The Handbook of Global Communication and Media Ethics. Der. R.S. Fortner ve P.M. Fackler. Malden: Wiley Blackwell, 415-433.

Binark, M. ve G.Bayraktutan (2013) Ayın Karanlık Yüzü: Yeni Medya ve Etik. İstanbul:Kalkedon.

Türkiye'de Medya Okuryazarlığı ve Farklı Boyutları

Elma, C. vd. (2010) “Türkiye'de medya okuryazarlığı eğitimi:medyanın işleyişi ve etik açıdan bir değerlendirme”, Kuram ve Uygulamalı Eğitim Bilimleri, 10(3):1409-1458.

Asrak-Hasdemir, T. (2012) “Gelenekselden Yeni Medya Okuryazarlığına: Türkiye Örneğinde Bir Değerlendirme”, Hitit Ünv. SBE Dergisi, 5(2):23-40.

İlhan, E. V. (2014) “Medya Okuryazarığı dersi ve tv.algısına etkisi: Ankara örneği”, Akdeniz İletişim, 21:42-58.

Yıldırım, B. (2006) “Eleştirel pedagoji açısından gazetecilik eğitimini yeniden düşünmek” İletişim Araştırmaları, 4(1):121-152.

Akbulut, H. v. (2011) Katılımcı yurttaşlığın bir aracı olarak medya okuryazarlığı: Kocaeli'de yurttaşlık kavrayışı açısından kaınların tv. izleme pratikleri üzerine bir araştırma ve bir eleştirel medya okuryazarlığı eğitimi modeli önerisi. Tübitak Sobag 109k034. (UlakBim veri tabanından erişilebilir.)

Görsel okuryazarlık

Arslan, U.T. (2007) “Görsel Olanı Okumak: Eleştirel Görsel Okuryazarlık”, İletişim Araştırmaları, 1:39-64.

Goldfarb, B. (2002) Visual Pedagogy: Media Cultures in and Beyond the Classroom. Durham: Duke Unv.Press. 2,4 ve 5.bölümler (57-83; 107-142; 143-162).

Ek

Tutal-Chevirion, N. (2014) Küresel İletişim. İstanbul: EksLibris.

Okuryazarlık ve Dijital Teknolojiler

Khan, S. (2014) Dünya Okulu:Eğitimi Yeniden Düşünmek. İstanbul: YPK.

Apple, M.W. (2003) “Is the new technology part of the solution or part of the problem in education”, The Critical Pedagogy Reader. Der. Antonia Darder vd. NY: Routledge. 440-458.

Mashburn, L.B. ve J.A.Weaver (2007) “Literacy and Learning through digital media:education as contradiction”, Media Literacy A Reader, Der. D.Macedo & S.R.Steinberg. NY: Peter Lang, 559-566.

Knobel, M. ve C.Lankshear (2006) “Digital literacy and digital literacies: policy, pedagogy and recent considerations for education”, Digital Kompetanse, 1:12-24.

Ek

Knobel, M. (x) “Digital cultures, literacies and schooling”, xx

Katılımcı Kültür, Aktivizm ve Medya, Alternatif Medya

Atton, C. (2014) “Alternatif Medya'ya Yaklaşmak: Teori ve Metodoloji”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt I”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 21-62.

Hamilton, J.F. (2014) “Medyayı Demokratikleştirmek: İçeriye ve İçeriden Meydan Okumalar”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt 1”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 99-114.

Carpentier, N. (2014) “Kü-yerelleşmenin ayna görüntüsü olarak yerel ötesi ve topluluk medyası”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt 2”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 215-252.

Köksalan, M.E. (2014) “Alternatif bir medya olara topluluk tv.ları”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt I”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 253-282.

Taylan, A. (2015) “Türkiye'de Alternatif Medya Kantarının Başkenti: Bianet”, Direniş Çağında Türkiye'de Alternatif Medya. içinde. (Der.) Barış Çoban ve Bora Ataman. İstanbul: Kafka. 293-318.

Yanıkkaya, B. (2014) “Türkiye'de Feminist Alternatif Medya”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt 2”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 47-100.

Guedes-Bailey, O. (2014) “Brezilya'da Alternatif Medya ve Direniş”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt 1”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 47-100. 187-206.

Boyle, M.P. ve D.Mc Leod (2014) “Medya ve Protesto: Öğrenci Aktivistlerin Protesto Katılımında Anaakım ve Alternatif Medyanın Rolü”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt 1”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 207-236.

Guedes-Bailey, O. (2015) Alternatif Medyayı Anlamak. İstanbul: Kafka içinde 25-69; 70-85; 168-186.

Yılmaz, Y. (2014) “Küresel Adalet İçin Sosyal Hareket: Indymedia”, Düşünen Siyaset, 29:223 – 240. Çoban, B. ve B. Ataman (2015)“Giriş: Türkiye'de Alternatif Medya”, Direniş Çağında Türkiye'de Alternatif Medya. içinde (Der.) B. Çoban ve B. Ataman, İstanbul: Kafka. 9-52.

Ataman, B. ve B.Çoban (2015) “Gezi Direnişinde Alternatif Yeni Medya ve Çapulcu Yurttaş Muhabirler”, Direniş Çağında Türkiye'de Alternatif Medya. içinde. (Der.) Barış Çoban ve Bora Ataman. İstanbul: Kafka. 93-140.

Yılmaz, A.S. B.Ataman (2015) “Gezi Direnişinde Alternatif Yeni Medya ve Çapul Tv.” Direniş Çağında Türkiye'de Alternatif Medya. içinde. (Der.) Barış Çoban ve Bora Ataman. İstanbul: Kafka. 141-177.

Yumuşak, Ö.F. (2015) “ÖtekilerinPostası: Biz Kimiz?”, Direniş Çağında Türkiye'de Alternatif Medya. içinde. (Der.) Barış Çoban ve Bora Ataman. İstanbul: Kafka. 319-344.

Ek

Bailey, O. G., Cammaerts, B., Carpentier, N. (2015) Alternatif Medyayı Anlamak, (Çev.) Çiğdem Öztürk, İstanbul: Kafka.

Atkinson, J. D. (2015) Alternatif Medya ve Direniş Siyaseti: Bir İletişim Perspektifi. İstanbul:Kafka içinde. 57-104.

Castells, M. (2013) Umut ve İsyan Ağları.:İnternet Çağında Toplumsal Hareketler. İstanbul: Koç Ünv.Yayınları.

Çoban, B. (Der.) (2014) Sosyal Medya Devrimi. İstanbul: Su.

Doğu, B. (2015) “Comparing online alternative and mainstream media in Turkey: coverage of the Tekel workers protests against privatization”, Int. Journal of Comunication, 9:630-651.

Downing, J:B. (2014) “Alternatif Medyanın İzleyicileri ve Okuyucuları”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt 2”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 13-46.

Drotner, K. ve C.Kobbernagel (2014) “Toppling hierachies? Media and information literacies, ethnicity, and performative media practices”, Learning, Media and Technology, 39(4): 409-428.

Gerbaudo, P. (2014) Tweetler ve Sokaklar. İstanbul: Agora.

Jenkins, H. (2009) Confronting the Challenges of Participatory Culture. Cambridge: the MIT Press, 4-14.

Kejanlıoğlu, B ve S. Schifo (2014) Alternative Media and Participation, COST ACTİON Transforming Audiences Transforming Societies.

Lievrouw, L. (2011) Alternative and Activist New Media. London:Polity, 1-5-6-7. bölümler.

Pew Internet Research (2010) Generations 2010. www.pweinternet.org

Taylan, A. (2012) Alternatif Medya ve Bianet Örneği. Ankara: AÜ SBE Gazeteclik Bölümü Yayınlanmamış DoktoraTezi.

Vatikiotis, P. (2014) “İletişim Kuramı ve Alternatif Medya”, Kendi Medyanı Yarat: Alternatif Medya. Cilt I”, (Der.) B. Yanıkkaya, B. Çoban, İstanbul: Kalkedon. 63-97.

Yeni medya ortamları ve aktivizm ilişkisi

Castells, M. (2012) “Ağ toplumunda iletişim, iktidar ve karşı-iktidar”, Yeni Medya Üzerine. Antalya: Akdeniz Ünv. Yayınları. 13-45.

Yeni medya ortamları ve aktivizm ilişkisi-Karşı Bakış

Fuchs, C. (2015) “www'nin 25. Yıldönümü: Sosyalizme Dönüş ya da Barbarlığa Geçiş”, (Çev.) Aylin Aydoğan, Ayrıntı Dergisi, Sayı: 11. 143-150.

Ek

Akdoğan, I. (2014) Dijital Fantaziler. Istanbul: İletişim.

Ersöz Karakulakoğlu, S. ve Ö.Uğurlu (Der.) (2015), İletişim Çalışmalarında Dijital Yaklaşımlar: Twitter. Ankara:Heretik. Içinde: Korkmaz, A. 93-116. Tosuner, A. 117-144 Kuyucu, M. 145-182. Yeğen, C. 183-224. Sayımer, İ. ve A.Çetinkaya, 225-258.

Aktivist video

Widginton, D. (2015) “Devimi İzlettirmek: Videoktivizme İlgili Sıkça Sorulan Sorular”, Otonom Medya: Direnişi ve Muhalefeti Canlandırmak. İçinde (Der.) Andrea Langlois ve Frederic Dubois. İstanbul: Kafka. 108-128.

Insightshare (2006) Insights into participatory video. www.insightshare.org

Halkin, A. (x) “Outside the indigeneous lens: Zapatistas and autonomous video making” xx 54-78.

Ayrıca: Witness Eğitim Materyalleri

Ek

International Journal of Communication 8(2014) “Participations: Dialogues on the Participatory Promise of Contemporary Culture and Politics: Creativity, Labor, Politics, Knowledge and Education, Platforms)

Razsa, M.J. (2014) “Beyond ‘iziot porn': protest video and the production of unruly subjects”, Ethos: Journal of Anthropology, 79(4): 496-524.

Hunter, D. vd. (Der.) (2013) Amateur Media: Social, Cultural and Legal Perspectives. London: Routledge. İçinde Platphorms bölümünden; Hetcher, S. 35-52; Burgess, J. 53-58; Weatherall, K. 59-70.

Naamkoong, C.S. (2010) “Youtube and Proposition 8”, Information, Communication and Society, 13(3):325-349.

WikiDünyası

Suoranta, J. ve T.Vaden (2010) Wikiworld. NY:Pluto.

Yeni medya ortamları ve aktivizm ilişkisine yönelik eleştiriler (özellikle ekonomi politik kuram ve sayısal uçurum/eşitsizlik olguları, veri eşleştirme, dijital gözetim)

Irak , D. (2015) “Dijital Uçurum: Sosyal Medya ve Türkiye'nin Politik Halleri”, Ayrıntı Dergisi, Sayı: 12. 25-30.

Turow, J. (2015) İzleniyoruz. İstanbul: Hil.

Yumuşak, F. (2015) “Dijital Gözetim Sunar: Ölçülebilir, Karlı ve Hızlı Hayatlar”, Ayrıntı Dergisi, Sayı: 11. 101-110.

Ek

Kavaklı, N. (2014-2015) “İnternet arama motorları ve kamusal alan: arama motorları kimin için çalışıyor?”, Kültür ve İletişim, 17(34):125-149.

Fuchs, C. (2011) Foundations of Critical Media and Information Studies. London: Routledge. 7.ve 8.Bölümler. 255-292 ve 293-322.

Fuchs, C. (2014). Social Media. A Critical Introduction.London: Sage.

Karakaya-Polat, R. (2012) “Digital exclusion in Turkey: A policy perspective”, Government Information Quarterly, 29:589-596.

Genel Değerlendirme için

Bauman, Z. (2015) Özgürlük. İstanbul: Ayrıntı.