Prof. Dr. Mutlu Binark
Bilişim ve Enformasyon Teknolojieri Ana Bilim Dalı Başkanı
Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü
Bilişim ve Enformasyon Teknolojileri ABD
Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Sosyal Bilimler Ens. Üst Katı- Beytepe/06800 Ankara
Ders Programı

Dersler

İLT 648 Yeni Medya Çalışmalarına Giriş Güz 2016 (Seçmeli)

DERS TANIMI Yeni medya Çalışmalarına Giriş dersinin amacı, yeni medyayı ve yeni medya ortamlarını geleneksel medyadan farklılaştıran özellikleri ve toplumsal-siyasal-kültürel ve ekonomik alanlardaki etkisini kavramsal ve kuramsal düzeyde açımlayacak sorular geliştirmek, örnekler üzerinden toplumsal-siyasal-kültürel yaşamdaki etkisini ve bireyselliğin deneyimlenmesindeki yeni olguları irdelemektir.

DERS ÇIKTILARI 1. Öğrenci bu derste; toplum, siyaset, ekonominin, kültürün ve bireysellin deneyimlenmesinin yeni medya dolayımı ile nasıl değiştiğini kavrama becerisi elde eder. 2. Öğrenci yeni medyanın toplum, kültür ve birey üzerine farklı ve çeşitli etkilerini tarihi, ekonomik, siyasal, toplumsal ve kültürel ardyöre ve örüntüler içerisinde bağlam vurgusu ile ele alma becerisi elde eder. 3. Yeni medya ortamlarının toplumsal, siyasal, kültürel ve ekonomik alanlara etkisini kavramsal temelde sorgulama bilgisini kazanır.

KAPSAM Günümüzde yeni medya (çeşitli dijital iletişim teknolojileri) ve yeni medya ortamları (çeşitli platformlar) gündelik yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş, hatta geleneksel medyanın ve geleneksel medya metinlerinin kullanımın yerini giderek almaya başlamıştır. Yeni medyanın kullanım pratiklerinin toplum, kültür ve birey üzerine çeşitli etkileri ile yaratıcı endüstrideki konumu başta iletişim bilimleri olmak üzere, kültürel çalışmalar, sosyoloji, antropoloji, iktisat ve hukuk gibi farklı disiplinlerde “yeni medya çalışmaları” adı altında irdelenmeye başlanmıştır. Bu derste ise, öncelikle yeni medya ve yeni medya ortamları tanımlanarak, geleneksel medyadan farklılaştıran özellikler/bileşenler örneklerle açımlanacaktır. Özellikle kullanıcı, kullanıcı türevli içerik yaratımı, katılım/cı kültürü ile üre-tüketici olgusu, alternatif medya, yurttaş medyası, hacker/kırıcılık, kitle kaynak üretimi gibi olgular kavramsal ve kuramsal olarak ele alınacak ve bu olgular üzerine çeşitli örnek araştırmalar üzerinden tartışmalar gerçekleştirilecektir.

DERS PROGRAMI (Tarihler ve okumalar yanında belirtilmiştir)

1. Hafta 3.10 /Dersin işlenişinin ve planının tanıtılması

2. Hafta 13.10 /Yeni medya ve yeni medya ortamları nedir? (web 1.0, web 2.0, web 3.0, cep telefonları, dijital oyun platformları ve ortamları, PDA'lar) Geleneksel medyadan farklı kılan özellikleri nelerdir? Yeni Medyanın Ne'liği (dijitallik, etkileşimsellik, hipermetinsellik, multimedya biçemselliği, sanallık/mevcudiyet hissi, yayılım, kullanıcı türevli içerik üretimi) Ağdaş kamunun özellkleri (sürekli ağda olma, hareketlilik, paylaşma, arayacılık) nelerdir? Dijital kültürü ve ağ toplumunu nasıl açıklarız? Yeni medya çalışmalarında sorulması gereken sorular ve sorunsallar nelerdir?

Aslan, M. G. (2013). “Yeni Medyanin “Yeni”liği Üzerine”, I. Ulusal Yeni Medya Kongresi 7-8 Mayıs 2013. İzmit-KOUİF ve Alternatif Bilişim Derneği. 102-110.

Hinton, S. ve L. Hjorth (2013). Understanding Social Media. London: Sage. 1,2,3,4,7 ve 8. Bölümler.

Van Dijk, J. (2016) Ağ Toplumu. İstanbul: Kafka. 4,5, 8 ve 9.Bölümler.

3. Hafta 20.10 /Yeni medyaya ilişkin bazı tartışma odakları: benliğin sunumu/performe edilişi, ağa takılan kamu/ağdaş kamu ve ağdaki birey/benlik, sanal beden, avatar vb. hangi kavramlarla ve hangi bakış açıları eksenlerinde nasıl ele alınmaktadır, hususlarında genel giriş.

Binark, M. (2005) “Kimlik/lenme, Dipnotsuz İletişim ve Etnik Laflama Odaları”, İnternet, Toplum, Kültür. (Der.) M. Binark ve B. Kılıçbay, Ankara: Epos Yayınları. 118-138.

Morva, O. (2016) “Ben Kendim ve Dijital Benliğim: Dijital İletişm Çağında Benlik Kavramsallaştırması”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon. 41-62.

Hood, B. (2014) Benlik Yanılsaması: Sosyal Beyin, Kimliği Nasıl Oluşturur? ,İstanbul: Ayrıntı. 282-323.

4. Hafta 27.10/ Yeni medya dolayımlı kamusal katılım, yurttaşlık pratiği ve nettaş olgusu, kamusal alan-özel alanın deneyimlenmesi

Narmanlıoğlu, H. (2016) “Yurttaştan Nettaşa”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon. 63-86.

Yarar, N. (2016) “Dijital aktivizm ve dijital eylem repertuvarı tipolojisi”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon.215-250.

Durna, T. ve N. Durna (2015) “Taşranın Facebook ile İmtihanı Bir Akdeniz Köyünde Etnografik Keşif Çalışması”, Folklor/Edebiyat, Sayı 83, 99-123.

5. Hafta 10.11/ Hayran kültürünün dönüşü ve izleyici katılımı (katılımcı kültür), üretüketici olgusu, kitle kaynak üretimi, trollük olgusu

Jenkins, H. (2016) “Cesur Yeni Medya”Teknolojiler ve Hayran Kültürü. İstanbul: İletişim.

Akınerdem, F. (2012) “Yerli Dizi Anlayıları ve İzleyici Katılımı: Uçurum Dizisini Ekşi Sözlük ve Twitter'la Birlikte İzlemek”, Folklor / Edebiyat, 2012/4, S:72, 77-90.

Sezen, D. (2016) “Dijital sonrası hayran kültürünün dönüşüm üzerine”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon.153-177.

Baym, N. (2016) “Hayranlarla tweetleşmenin tehlikeleri ve zevkleri”, Twitter ve Toplum. Der. K.Weller vd. İstanbul: Kafka. 305-324. Harrington, S. (2016) “Tv.nu tweetlemek: Canlı tv., izleyiciler ve sosyal medya” Twitter ve Toplum. Der. K.Weller vd. İstanbul: Kafka. 325-338.

Turan, E.A. (2014) “Yeni Medya Ortamları ile Dönüşen İzleyicinin E-Sözlük ve Talk Show Arakesitinde İzlenmesi”, Yeni Medya Araştırmaları: Kavramlar Uygulamalar Tartışmalar. (Der.) İdil Sayımer. Konya: Literatürk. 99-148.

Anadolu, B. (2016) “Üreticinin çerimiçi hali: Kitle kaynak yönetimi”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon.127-152.

Erdoğmuş, F. (2012) “Sıradanın Poetikası: Kitle Kaynakla Kotarılan İlk Belgesel Film Life in a Day, Vesilesiyle”, Devrim yahut Vasat: Üretim, Deneyim ve Teknoloji. (Der.) Zeynep Tül Akbal Süalp ve Burçe Çelik, İstanbul: Bağlam Yayınları, 197-222.

Binark, M. vd. (2015) “Türkiye'de Twitter'da Trol Kültürü”, Toplum ve Bilim, S:135, 124-157.

Karataş, Ş. ve M.Binark (2016) “Yeni Medyada Yaratıcı Kültür: Troller ve Ürünleri ‘Caps'ler” , TRT Akademi, Cilt 01 Sayı 02. 426-448.

6. Hafta 17.11/ Yeni medya dolayımlı habercilik ve gazetecilik pratiği, yurttaş haber ağları, veri gazeteciliğinin ortaya çıkışı

Hermida, A. (2016) “Sanal ortam haber ağı olarak Twitter”, Twitter ve Toplum. Der. K.Weller vd. İstanbul: Kafka. 446-483.

Çevikel, T. (2015) “İnternet Gazetecilerinin Haber Medyasında Kullanıcı Katılımına İlişkin Görüş ve Tutumları”, Folklor/Edebiyat, Sayı 83, 217-234.

Ünal, R. (2016) 30-39.“Haber Merkezlerinin Yeni Medya İle Dönüşümüne ‘Emek' Verenler”, İktisat ve Toplum, S:71, Eylül, 40-47. Yanardağoğlu, E. (2015) “Yeni Medya ve Kullanıcı Türevli İçerik: Dokuz8haber Sitesi Örneğinde Yurttaş Gazeteciliği Üzerine Etnografik Bir İnceleme”, Folklor/Edebiyat, Sayı 83, 251-269.

Doğu, B. (2015). Veri Haberciliği: Demokratik medya İçin Olanaklar, Folklor/Edebiyat, 21(83): 181-197.

7. Hafta 24.11/ Ara sınav ve okuma haftası

8. Hafta 1.12 /Panel/HUİF

9. Hafta 9.12/ Oyunu ve dijital oyunları kuramlaştırmak: Ludoloji ve ludologlar (İLT 734 kapsamında Cuma günü) (Doç.Dr. G.Bayraktutan)

10. Hafta 15.12/ Büyük veri, mahremiyet olgusu, kişisel verilerin toplanması sorunu, hukuki ve siyasal tartışmalar

Saka, E. ve A.Sayan (2016) “Büyük veri nedir?”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon. 87-108. boyd, d. ve Crawford, K. (2015). “Büyük Veri Üzerine Eleştirel Sorular: Kültürel, Teknolojik ve Bilimsel Bir Olgu Hakkında Eleştirel Sorgulamalar.” Folklor/Edebiyat 21(83): 199-215.

Goffrey, D. ve C.Puschmann (2016) “Twitterda veri koleksiyonu”, Twitter ve Toplum. Der. K.Weller vd. İstanbul: Kafka. 111-125.

Zimmer, M. ve N. Proferes (2016) “Twitterda mahremiyet, mahremiyet üzerine Twitter”, Twitter ve Toplum. Der. K.Weller vd. İstanbul: Kafka. 243-288.

Beurkens, M. (2016) “Twitter Araştırmalarının Yasal Sorunları”, Twitter ve Toplum. Der. K.Weller vd. İstanbul: Kafka. 187-204.

11. Hafta 22.12 /Dijital ekonomi: gayri maddi emek gücü olarak üretüketici

Fuchs, C.  (2016). Sosyal Medya: Eleştirel Bir Bakış. Ankara:Nota Bene.(Bazı bölümler)

Bulut, E. (2016) “Beğeniyorum öyleyse varım! Sosyal Medyada İçerik Üretimi, Yabancılaşma ve Sömürü”, İktisat ve Toplum, S:71, Eylül, 20-29.

Toros, S. “Reklam İletişiminde Dönüşümler: Çevrimiçi Reklam ve Tüketiciler”, İktisat ve Toplum, S:71, Eylül. 30-39.

12. Hafta 29.12 /Dijital Gözetim, veri madenciliği, veri ikizi yaratımı ve profilleme olguları

Turow, J. (2015). İzleniyoruz. İstanbul: Hil.

Yumuşak, F. (2015) “Dijital Gözetim Sunar: Ölçülebilir, Karlı ve Hızlı Hayatlar”, Ayrıntı Dergi, S:11, 101-110.

13. ve 14. Haftalar 5.1 Yeni medya ortamlarında etik ihlaller

Binark, M. ve G. Bayraktutan (2013). Ayın Karanlık Yüzü: Yeni Medya ve Etik. İstanbul: Kalkedon Yayınları.

Genel değerlendirme: Dijital kültür ve ağ toplumda toplumsal, siyasal, ekonomik ilişkiler ve birey

Castells, M. (2016) İletişimin Gücü. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniv.Yayınları.

Boyd, D. (2014) It's Complicated: The Social Lives of Networked Teens. New Haven: Yale Universty Press.

Timisi, N. (2016) “Teknoloji toplum, Ağlar ve aktörler”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon. 17-40.

BAZI KAYNAKLAR Film: Her (Spike Jonze) (2014)   Film: The Signal (Wiliam Eubank) (2014)  Film: The Square (2013) http://www.imdb.com/title/tt2486682/ Film: Chat Room (Hideo Nakata) (2010)  Film: Life in a Day. http://www.imdb.com/title/tt1687247/ Film: We Are Legion. http://www.imdb.com/title/tt2177843/  Film:Internet'sOwnBoy (http://www.imdb.com/title/tt3268458/ Film: Citizen4 (2015) (http://www.imdb.com/title/tt4044364/) Roman: Bıçakçı, H. (2015) Hikayede Büyük Boşluklar Var İstanbul: İletişim Yayınları. Roman: Egger, D. (2016) Çember. İstanbul: Siren.

Kongre Bildiri Kitapları: I. Ulusal Yeni Medya Kongresi 7-8 Mayıs 2013 II. Ulusal Yeni Medya Kongresi 26-27 Şubat 2014 e kitap olarak www.alternatifbilisim.org indirilebilir

ÖĞRETİM YÖNTEMİ Dönem boyunca bir ara sınav ile bir final ödevi (bir araştırma ödevi) teslimi yapılacaktır. Öğrenciler dersin haftalık planına uygun olarak, okuma metinlerini önceden okuyarak, ders içinde birlikte tartışacaktır. Derste çeşitli görsel-işitsel malzemeler ile web bağlantısı kullanılacaktır. Yeni medya ortamını, yeni medya ortamındaki olay ve olguları değerlendiren kavramlar ve yaklaşımlar tartışma yöntemi ile, örnek olaylar üzerinden ele alınacaktır. Ayrıca dersin kavramları ile ilgili ek okumalar verilecektir. Ders kapsamında Ankara kenti dahilinde çeşitli atölye, seminer ve etkinliklere katılınması gerekmektedir.

Örneğin: 3-4-5. 11. 2016 İnternet Konferansı TED Ünv.-Ankara ; 1.12. 2016 Yeni Medya Dolayımlı Değişen Dönüşen Habercilik ve Gazetecilik Pratiği Paneli/HUİF;  8-9.12.2016 TBD. Kurultayı-Ankara;  9.12.2016 İLT734 kapsamında “Ludoloji” konusu Öğrenciler dersin konuk öğretim üyelerinin ve katılımcılarının sunumlarından sorumludur.

Dersin Olmadığı Günler: 4.11.2016, 8.11.2016

Ek Dersler: 9.12, 2016 ve 5.1.2017

DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ Ara sınav (kavram ve kuramsal tartışmalar üzerine ödev): % 20 Final sınavı (araştırma ödevi) :% 60 Derse devam: % 5 Ders içi tartışmalara katılım ve sunum: % 1

İ