TÜBİTAK'ın COVID-19 salgını döneminde ortaya çıkan sorunların araştırılması ve bu sorunlara çözüm önerileri geliştirilmesi amacıyla, sosyal ve beşeri bilimler özelinde, ARDEB 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında açtığı “COVID-19 ve Toplum: Salgının Sosyal, Beşeri ve Ekonomik Etkileri, Sorunlar ve Çözümler” başlıklı çağrısı için sunduğumuz projemiz desteklenmeye değer bulundu. “Covid-19 Sürecinde Yaşlıların Enformasyon Arayışı ve Enformasyon Değerlendirmesi” başlıklı projemizin amacı; 65 yaş üstü bireylerin, pandemi döneminde, enformasyon arama davranışlarını ve bu enformasyonu nasıl değerlendirdiklerini araştırmak. Bu kapsamda; yaşlıların enformasyona hangi kaynaklardan ulaştıkları, hangi enformasyon kaynaklarına ne düzeyde güvendikleri, hangi kaynakları neden daha güvenilir buldukları sorularına yanıt arayacağız.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), pandemi hakkında dezenformasyon ve misenformasyonun hızla yayılması ve buna bağlı olarak ortaya çıkan sorunları ifade etmek için “infodemi” kavramını kullandı. DSÖ Genel Direktörü, “sadece epidemi ile değil infodemi ile de savaşıyoruz. Sahte haberler bu virüsten daha hızlı ve daha kolay yayılıyor ve virüs kadar tehlikeli” sözleriyle salgın döneminde yaygınlaşan enformasyon kirliliğinin var olan sorunun büyümesine yol açtığını vurguladı.

Kriz dönemlerinde, insanların enformasyona duydukları ihtiyaç ve buna bağlı olarak da enformasyon miktarı önemli ölçüde artmaktadır. Bununla birlikte; enformasyon miktarının aşırılaşması ve doğru enformasyonun olduğu kadar yanlış enformasyonun da hızlı çoğalması hatta yanlış enformasyonun daha hızlı yaygınlaşması pandemiyle mücadeleyi zorlaştıran unsurlardır. Yaşlı nüfusun hem enformasyon kaynaklarına erişim hem de bu teknolojileri kullanma konusundaki dezavantajları da eklenince nüfusun bu kesimi için enformasyona erişmek ve enformasyonu değerlendirmek daha zor hale gelebilir. Yaşlılar, salgından en çok etkilenen gruplardan biri olması nedeniyle bu süreçte en fazla izole edilen grupların başında gelmektedir. Bu izolasyonun fiziksel, mental, psikolojik, toplumsal yeni sorunları da beraberinde getirebilme riski bulunmaktadır. Bu nedenlerle, salgın sürecinde yaşlıların enformasyon ihtiyaçları da artmaktadır. Bu süreçte, iletişim teknolojilerinin kullanımı, yaşlıların karşı karşıya kaldıkları bazı sorunların çözümüne yardım edebilir. Yaşlıların kriz anında enformasyonla kurdukları ilişkiyi ve bu ilişkinin niteliğini araştırmak hem sorunun anlaşılmasına hem de çözüm arayışına katkı sunacaktır.
Araştırmada, 65 yaş ve üstü Türkiye nüfusunu temsil edecek örneklemden, anket aracılığıyla, sosyo-demografik özellikleri, enformasyon erişimleri, COVID-19 öncesi ve sonrası haber/enformasyon alma tercih ve pratikleri, enformasyon eksiklikleri, COVID-19 öncesi ve sonrası mecralara/kaynaklara/içeriklere güven düzeylerine ilişkin veri toplanacaktır.

Araştırma sonuçlarının ve buna dayanarak oluşturulan çözüm önerilerinin, ilgili kamu kurumları, politika yapıcılar ve STK'lar ile paylaşılması, salgın döneminde artan yaşlılara karşı ayrımcı söyleme karşı hak odaklı medya pratiklerinin geliştirilmesi için medya profesyonellerine öneriler sunulması, araştırma sonuçlarının e-kitap aracılığıyla kamuyla paylaşılması planlanmaktadır.

Yürütücülüğünü Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferruh Mutlu Binark'ın yaptığı projede, Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Özgür Arun ve Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesinden Dr. Öğr. Ü. Duygu Özsoy araştırmacı olarak görev yapmaktadır. Projenin bursiyerleri ise Hacettepe Üniversitesinden doktora öğrencisi Kadriye Beren Kandemir ve Akdeniz Üniversitesinden yüksek lisans öğrencisi Gül Şahinkaya'dır.

İletişim için: 120k613proje@gmail.com

Our project that we proposed within the TÜBİTAK's call in order to investigate the problems arising during the COVID-19 pandemic and to develop solutions for these problems, titled “COVID-19 and Society: Social, Human and Economic Effects of the Pandemic, Problems and Solutions” which is a part of ARDEB 1001-Scientific and Technological Research Projects Support Program, has been found worth supporting. The aim of our project titled “Information Seeking and Information Evaluation of Older Adults in the Covid19 Process” is to explore information seeking behavior of individuals over 65 years of age and how they evaluate this information during pandemic period. In this scope; we will seek answers to the questions of what sources the older adults access information from, which information sources they trust and what level they trust, which sources they find more reliable and why.

The World Health Organization (WHO) used the concept of “infodemia” to express the rapid spread of disinformation and misinformation about the pandemic and pandemic-related problems. Director-General of WHO emphasized that the information pollution that became widespread during the epidemic led to the growth of the existing problem, by saying “We are fighting not only epidemic but also infodemic. The fake news spreads faster and more easily than this virus and is as dangerous as the virus.”

In times of crisis, people's need for information and the amount of information increases accordingly. However; due to excessive amount of information and the rapid proliferation of false information besides the correct information are the factors that make it difficult to fight the pandemic outbreak. In addition to the disadvantages of the older population in terms of both accessing information resources and using these technologies, it may become more difficult to access and evaluate the information for this segment of the population. As the older adults are one of the groups which is the most affected by the outbreak, they are one of the most isolated groups in this process. There is a risk that this isolation may bring new physical, mental, psychological and social problems. For these reasons, information needs of the elderly increase during the pandemic process. During this process, the use of communication technologies might help older adults to solve some of the problems they face. Exploring the engagement of older adults with information at the time of crisis and the quality of this relationship, will contribute to understanding the problem and solution seeking.

In the study, socio-demographic characteristics, information access, pre and post COVID-19 information-getting preferences and practices, information deficiencies, pre and post COVID-19 levels of trust in media/ resources and content will be collected through surveys from the sample that will represent the 65 and older population of Turkey.

It is planned to share the results of the study and solution recommendations based on this with the relevant public institutions, policy makers and NGOs, to offer recommendations to media professionals for the development of rights-oriented media practices against discriminating discourse against the older adults which has been increased during the pandemic period, and to share the results of the study with the public through e-books.

The project manager is Prof. Dr. Ferruh Mutlu Binark from Hacettepe University Faculty of Communication, and Akdeniz University Faculty of Health Sciences Faculty Member Assoc. Prof. Dr. Özgür Arun and from Atatürk University Faculty of Communication Asst. Prof. Dr. Duygu Özsoy are the researchers of the project. The scholarship students of the project ar

 120K613 YouTube Kanalı Açıldı

TÜBİTAK ARDEB 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı desteğiyle yürütülen “Covid-19 Sürecinde Yaşlıların Enformasyon Arayışı ve Enformasyon Değerlendirmesi” başlıklı araştırmaya ilişkin bilgilendirme ve paylaşımların yer alacağı YouTube kanalı açıldı.

“Pandemide Yaşlılar ve Enformasyon 120k613-Projesi” adıyla yayına başlayan kanala aşağıdaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz:

https://www.youtube.com/channel/UCdM0mUGBkv8y1zdEYyGgzyw

 IV. SENEX Yaşlılık Çalışmaları Kongresi (30-31 Ekim 2020) kapsamında Tübitak Sobag 120k613 no'lu projenin "Covid-19 Sürecinde Yaşlıların Enformasyon Arayışı ve Enformasyon Değerlendirmesi Atölyesi" düzenlendi.

https://www.senexkongre.org.tr/wp-content/uploads/2020/09/senex4_program.pdf

 TÜBİTAK tarafından COVID-19 salgını sürecinde ortaya çıkan sorunların araştırılması ve bu sorunlara çözüm önerileri geliştirilmesi amacıyla ARDEB 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında sosyal ve beşeri bilimler alanına yönelik olarak açtığı “COVID-19 ve Toplum: Salgının Sosyal, Beşeri ve Ekonomik Etkileri, Sorunlar ve Çözümler” başlıklı destek kapsamında yürütülen 120K613 numaralı “Covid-19 Sürecinde Yaşlıların Enformasyon Arayışı ve Enformasyon Değerlendirmesi” başlıklı projenin nihai bulgularının paylaşılacağı panel 11 Aralık 2020 tarihinde düzenlenecektir. 14:00-17:00 saatleri arasında Zoom uygulaması üzerinden çevrimiçi olarak gerçekleştirilecek panele katılım için, ad-soyad ve iletişim için tercih ettiğiniz e-posta adresi bilgilerinizi 120k613proje@gmail.com adresine iletebilirsiniz.

Panel Tarihi: 11.12.2020

Oturum Saati: 14:00-17:00

İletişim: 120k613proje@gmail.com

https://yenimedya.wordpress.com/category/120k613/

 11 Ocak 2021 Pazartesi günü 120k613 numaralı “Covid-19 Sürecinde Yaşlıların Enformasyon Arayışı ve Enformasyon Değerlendirmesi” projesi yürütücüsü Prof. Dr. Mutlu Binark ve araştırmacılar Doç. Dr. Özgür Arun ile Dr. Öğr. Üyesi Duygu Özsoy'un katılımı ve Burak Toraman'ın moderatörlüğünde, İletişim Çalışmaları YouTube kanalında gerçekleşen “Pandemi Sürecinde Yaşlılar ve Enformasyon: TÜBİTAK 120K613 Nolu Araştırma Projesinin Bulguları” başlıklı program YouTube üzerinden erişime açıldı. İzlemek için aşağıda bağlantıdan program kaydına ulaşabilirsiniz:

https://www.youtube.com/watch?v=hqqkjS1C3jQ

 TÜBİTAK-SOBAG 1001 Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı desteğiyle yürütülen 120k613 numaralı “Covid-19 Sürecinde Yaşlıların Enformasyon Arayışı ve Enformasyon Değerlendirmesi” başlıklı araştırma projesinin bulgularının paylaşıldığı e-kitap, Senex Yaşlanma Çalışmaları Derneği tarafından açık bilim açık erişim politikası kapsamında yayımlandı.

Erişim için: http://www.senex.org.tr/yayinlar/

 TÜBİTAK SOBAG tarafından desteklenen 120k613 numaralı “Covid-19 Sürecinde Yaşlıların Enformasyon Arayışı ve Enformasyon Değerlendirmesi” projesine ilişkin bulguların paylaşıldığı panel 11.12.2020 tarihinde çevrimiçi olarak düzenlendi. Proje ekibi tarafından, projeden elde edilen çıktılarla ilgili detaylı bilgilendirmeler ve paylaşımların yapıldığı paneli dinlemek için, projenin YouTube kanalını ziyaret edebilirsiniz.

https://www.youtube.com/watch?v=0rZMUWkh8_o&feature=emb_logo&ab_channel=PandemideYa%C5%9Fl%C4%B1larveEnformasyon120k613-Projesi

 Binark, M., Arun, Ö., Özsoy, D., Kandemir, B., Şahinkaya, G. (2021). “Covid-19 Sürecinde Yaşlıların Medya Repertuvarı ve Enformasyon Gereksinimi”. Strata, Sayı 6, 147-166