İLT 734 Yeni Medya Sosyolojisi:Kuramlar ve Kavramlar
Ders Günü ve Saati: Cuma 9:30-12:30

Dersin Sorumlusu: Prof.Dr.Mutlu Binark binark@hacettepe.edu.tr

DERS TANIMI: Yeni medya sosyolojisi kuramlar ı ve kavramları dersinin amacı, yeni medyanın ve yeni medya ortamlarının toplum, kültür ve birey üzerine etkisini temel kuramsal tartışmalar ışığında, kavramlarla ve eleştirel yaklaşımlarla (kültürel çalışmalar, ekonomi politik) ortaya koyacak, açımlayacak sorular geliştirmek, temel metinleri değerlendirerek örnekler üzerinden bu soruları analiz etmektir.
DERS ÇIKTILARI:

1. Öğrenci bu derste; toplum, kültür ve bireyin yeni medya dolayımı ile nasıl değiştiğini temel kuramsal tartışmalarla kavrama becerisi elde eder.
2. Öğrenci yeni medyanın toplum, kültür ve birey üzerine farklı ve çeşitli etkilerini tarihi, ekonomik, siyasal, toplumsal ve kültürel ardyöre ve örüntüler içerisinde bağlam vurgusu ile sorgulama bilgisini kazanır.

KAPSAM: Günümüzde yeni medya (dijital teknolojiler) ve yeni medya ortamları (çeşitli platformlar) gündelik yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş, hatta geleneksel medyanın ve geleneksel medya metinlerinin kullanımın yerini giderek almaya başlamıştır. Yeni medyanın kullanım pratiklerinin toplum, kültür ve birey üzerine çeşitli etkileri ile yaratıcı endüstri olarak enformasyonel ve promosyonel kapitalizmde sahip olduğu asli konum (ideal meta konumu), başta iletişim bilimleri olmak üzere, kültürel çalışmalar, sosyoloji, antropoloji ve iktisat gibi farklı disiplinlerde “yeni medya çalışmaları” adı altında irdelenmeye başlanmıştır.
Yeni medya kuramları ve kavramlar adlı bu derste ise, öncelikle yeni medya ve yeni medya ortamları tanımlanarak, geleneksel medyadan farklılaştıran özellikler/bileşenler örneklerle kısaca açımlanacaktır. Ardından yeni medya ortamlarını, özelliklerini ve toplumsal yaşama ve bireye etkilerini tartışan çeşitli kuramlar ve kavramlar, kuramcılar temel literatür üzerinden ele alınacaktır.

DERS PROGRAMI:
1. Hafta Dersin işlenişinin ve planının tanıtılması
2. Hafta Yeni medyayı gelenekselden farklı kılan bileşenler ve yeni medyaya ilişkin tartışma odakları: küreselleşme, ekonomi politik, dijital uçurum, siyaset ve yurttaşlık, dijital gözetim, yurttaş gazeteciliği, kimlik, toplumsallaşma vb. hangi kavramlarla ve hangi bakış açıları eksenlerinde nasıl ele alınmaktadır, hususlarında genel giriş.
3. Hafta Hamo Sapiens ve Homo Faber, Enformasyon Nedir?
Harold Innis'i Okumak
4. Hafta Marshall Mc Luhan'ı Okumak; Toronto Okulu'nu (McLuhan ve Innis'i birlikte) değerlendirmek
5. Hafta Yeniliklerin Yayılması ve Everett M. Rogers'i Okumak; Daniel Bell ve Sanayi-Ötesi Toplum Tartışmaları
6. Hafta Manuel Castells ve Enformasyon Toplumu ve Enformasyonel Kapitalizm
7. Hafta Castells ve İsyan –Umut Ağları'nı Değerlendirmek
8. Hafta Kullanıcı Katılımı ve Katılımcı Kültür üzerine Henry Jenkins i okumak
9. Hafta Kullanıcı katılımı ve katılımcı kültür üzerine güncel tartışmalar ve kavramlar (örneğin yeni medya okuryazarlığı)
10. Hafta Gönüllü Emek ve Gayri Maddi Emek Gücü Tartışmaları (Terranova, Fuchs vd.nin katkılarını okumak)
11. Hafta Bruno Latour “Biz hiç Modern Olmadık”
12. Hafta Özel Dergi Sayıları: European Journal Of Communication 21(3), 2006; International Journal of Communication 8 (2014), Forum 1069–1088 “Participations”; Social Media & Society 1-3, 2015
13. Hafta Güncel Tartışmalar: Nesnelerin İnternet'i, Büyük Veri ve Dijital İnsanlık üzerine okumalar
14. Hafta Genel Değerlendirme ve Güncel Kavramlar

ÖĞRETİM YÖNTEMİ: Dönem boyunca bir ara sınav ile bir final ödevi teslimi yapılacaktır. Öğrenciler dersin haftalık planına uygun olarak, okuma metinlerini önceden okuyarak, ders içinde birlikte tartışacaktır. Derste çeşitli görsel-işitsel malzemeler ile web bağlantısı kullanılacaktır. Yeni medya ortamını, yeni medya ortamındaki olay ve olguları değerlendiren kavramlar ve yaklaşımlar tartışma yöntemi ile, örnek olaylar üzerinden ele alınacaktır. Ayrıca dersin kavramları ile ilgili ek okumalar verilecektir.
Ders kapsamında Anadolu Medeniyetleri Müzesi ziyaret edilecektir.

DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ: Ara sınav (kavram ve kuramsal tartışmalar üzerine ödev): % 20
Final sınavı (özgün yazı): % 60
Derse devam: % 5
Ders içi tartışmalara katılım ve sunum: % 15

Kaynakça

Ampuja, M. ve J. Koivisto (2015) “Post Endüstriyel Toplum'dan Ağ Toplumu'na Geçiş: Enformasyon Toplumu Teorisinin Siyasi Bağlamı ve Mevcut Krizi”, Ayrıntı Dergi, S:11, 126-142.
Bakardjieva, M. (2009) “Conceptualizing User Agency”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 250-273.
Baym, N.K. (2009) “The Emergence of Community in Computer-Mediated Communication”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 95-117.
Bell, D. (2009) “The Post-Industrial Society: A Conceptual Scheme”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 1-15.
Blondheim, M. (2003) “Harold Adams Innis and his Bias of Communication”, Canonic Texts in Media Research. Der. Elihu Katz vd. Cambridge: Polity. 156-190.

Bolter, J.D. ve R.Grusin (2009) “Immediacy, Hypermediacy, and Remediation”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 247-272.
Buxton, W.J. (2012) “The Rise of McLuhanism, The Loss of Innis-sense: Rethinking the Origins of the Toronto School of Communication”, Canadian Journal of Communication, Vol 37: 577-593.
Buxton, W.J. (2012) “Tracing Innis and McLuhan”, Canadian Journal of Communication,Vol 37: 551-560.
Carey, J. (2009) “A Cultural Approach to Communication”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1.199-214.
Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ağ Toplumunun Yükselişi. (Cilt 1).(Çev. Ebru Kılıç), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 5-205;437-502.
Castells, M. (2006). Enformasyon Çağı: Kimliğin Gücü, (Cilt 2). (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 9-95;465-530.
Castells, M. (2007). Enformasyon Çağı: Binyılın Sonu, (Cilt 3). (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 89-218.
Castells, M. (2009) “Materials for an Exploratory Theory of the Network”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 48-66.
Castells, M. (2013) Umut ve İsyan Ağları.:İnternet Çağında Toplumsal Hareketler. İstanbul: Koç Ünv.Yayınları.
Cathcart, R. ve G.Gumbert (2009) “Mediated Interpersonal Communication: Toward a New Typology”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 186-198.
Fuchs, C. (2015) Dijital Emek. Ankara: Nota Bene.
Gleick, J. (2014) Enformasyon. İstanbul: Optimist.
Harari, Y.N. (2015) Hayvanlardan Tanrılara Saipens. İstanbul: Kolektif.
http://www.newmedialiteracies.org/
Innis, H. (2006) İmparatorluk ve İletişim Araçları. Ankara:Ütopya.
Jenkins, H. (2006) Convergence Culture. New York: NYU.
Jenkins, H. (x) “Interactive Audiences? The Collective Intelligence of Media Fans” Publications.
Jenkins, H. vd. (2006) Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education for the 21st Century, NY: Mac Arthur Foundation & The MIT Press
Jouet, J. (2009) “Communication and Mediation”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 215-234.

Kitchin, R. (2014) The Data Revolution: Big Data, Open Data, Data Infrastructures and Their Consequences. London: Sage.
Latour, B. (2008) Biz Hiç Modern Olmadık. İstanbul:Norgunk.
Liewrouw, L.A. (2009) “New Media Design and Development: Diffusion of Innovations and Social Shaping of Technology”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 2. 156-181.
Mc Luhan, M. (2003) Kadife Karanlık, Der.N.Rigel vd. İstanbul: Su. 1-73.
Mc Luhan, M. ve B.K.Powers (2001) Global Köy. İstanbul:Scala.
Mc Luhan, M. ve Q.Flore (2012) Medya Mesajı, Medya Mesajıdır. İstanbul: MediaCat.

Mc Luhan, M. (2014, 2001) Gutenberg Galaksisi. İstanbul: YPK.
Meier, P. (2015) Digital Humanitarianism: How Big Data is Changing the Face of Humanitarian Response. New York: CRC Press Taylor & Francis Group.
Meyrowitz, J. (2003) “Canonic Anti-Text:Marshall Mc Luhan's Understanding Media”, Canonic Texts in Media Research. Der. Elihu Katz vd. Cambridge: Polity. 191-211.
Meyrowitz, J. (2009) “Where Have We Been, Where Are We Going?”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 165-190.
Morris, M. ve C. Ogan (2009) “The Internet as Mass Medium”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 235-246.
Rifkin, J. (20015) Nesnelerin İnterneti ve İşbirliği Çağı. İstanbul. Optimist.
Rogers, E.M. (2009) “Elements of Diffusion”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 183-209.
Rogers, E.M. (1961, 1971, 1983) Diffusion of Innovasions. New York: The Free Press.
Shah, H.T (2011) The Production of Modernization: Daniel Lerner, Mass Media, and The Passing of Traditional Society.Philadelphia: Temple University Press.

Terranova, T. (2009) “Free Labor: Producing Culture for the Digital Economy”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 219-240. Türkçesi Folklor /Edebiyat Say:83, 2015.
Tremblay, G. (2012) “From Marshall McLuhan to Harold Innis, or From the Global Village to the World Empire”, Canadian Journal of Communication, Vol 37: 561-575.
Tutal-Cheviron, N. (2014) Küresel İletişim.İstanbul: EksLibris.
Van Zoonen, L. (2009) “Gendering the Internet: Claims, Controversies and Cultures”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 217-232.
Webster, F. and K.Robins (2009) “Plan to Control: Towards a Cultural History of the Information Society”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 25-47.

Wise, J.M. (2009) “Intelligent Agency”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 191-206.
Özel Dergi Sayıları:
European Journal Of Communication 21(3), 2006;
International Journal of Communication 8 (2014), Forum 1069–1088 “Participations”;
Social Media & Society 1-3, 2015.

Kaynakçaların Haftalık Dağılımı:
1.Hafta Dersin işlenişinin ve planının tanıtılması
2.Hafta Yeni medyayı gelenekselden farklı kılan bileşenler ve yeni medyaya ilişkin tartışma odakları
3.Hafta Hamo Sapiens ve Homo Faber, Enformasyon Nedir? Harold Innis'i Okumak
Harari, Y.N. (2015) Hayvanlardan Tanrılara Saipens. İstanbul: Kolektif.
Gleick, J. (2014) Enformasyon. İstanbul: Optimist.
Innis, H. (2006) İmparatorluk ve İletişim Araçları. Ankara:Ütopya.

*Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde ders yapılacak

4.Hafta Marshall Mc Luhan'ı Okumak; Toronto Okulu'nu (McLuhan ve Innis'i birlikte) değerlendirmek
Mc Luhan, M. (2003) Kadife Karanlık, Der.N.Rigel vd. İstanbul: Su. 1-73.
Mc Luhan, M. ve B.K.Powers (2001) Global Köy. İstanbul:Scala.
Mc Luhan, M. ve Q.Flore (2012) Medya Mesajı, Medya Mesajıdır. İstanbul: MediaCat.

Mc Luhan, M. (2014, 2001) Gutenberg Galaksisi. İstanbul: YPK.
Buxton, W.J. (2012) “The Rise of McLuhanism, The Loss of Innis-sense: Rethinking the Origins of the Toronto School of Communication”, Canadian Journal of Communication, Vol 37: 577-593.
Meyrowitz, J. (2003) “Canonic Anti-Text:Marshall Mc Luhan's Understanding Media”, Canonic Texts in Media Research. Der. Elihu Katz vd. Cambridge: Polity. 191-211
Buxton, W.J. (2012) “Tracing Innis and McLuhan”, Canadian Journal of Communication,Vol 37: 551-560.
Blondheim, M. (2003) “Harold Adams Innis and his Bias of Communication”, Canonic Texts in Media Research. Der. Elihu Katz vd. Cambridge: Polity. 156-190.
Tremblay, G. (2012) “From Marshall McLuhan to Harold Innis, or From the Global Village to the World Empire”, Canadian Journal of Communication, Vol 37: 561-575.
5.Hafta Yeniliklerin Yayılması ve Everett M. Rogers'i Okumak; Daniel Bell ve Sanay-Ötesi Toplum Tartışmaları
Rogers, E.M. (2009) “Elements of Diffusion”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 183-209.
Rogers, E.M. (1961, 1971, 1983) Diffusion of Innovasions. New York: The Free Press.

Liewrouw, L.A. (2009) “New Media Design and Development: Diffusion of Innovations and Social Shaping of Technology”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 2. 156-181.
Bell, D. (2009) “The Post-Industrial Society: A Conceptual Scheme”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 1-15.
Shah, H.T (2011) The Production of Modernization: Daniel Lerner, Mass Media, and The Passing of Traditional Society.Philadelphia: Temple University Press.

6.Hafta Manuel Castells ve Enformasyon Toplumu ve Enformasyonel Kapitalizm
Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ağ Toplumunun Yükselişi. (Cilt 1).(Çev. Ebru Kılıç), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 5-205;437-502.
Castells, M. (2006). Enformasyon Çağı: Kimliğin Gücü, (Cilt 2). (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 9-95;465-530.
Castells, M. (2007). Enformasyon Çağı: Binyılın Sonu, (Cilt 3). (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 89-218.

Ampuja, M. ve J. Koivisto (2015) “Post Endüstriyel Toplum'dan Ağ Toplumu'na Geçiş: Enformasyon Toplumu Teorisinin Siyasi Bağlamı ve Mevcut Krizi”, Ayrıntı Dergi, S:11, 126-142.

7.Hafta Castells ve İsyan –Umut Ağları'nı Değerlendirmek
Castells, M. (2009) “Materials for an Exploratory Theory of the Network”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 48-66.
Castells, M. (2013) Umut ve İsyan Ağları.:İnternet Çağında Toplumsal Hareketler. İstanbul: Koç Ünv.Yayınları.

8.Hafta Kullanıcı Katılımı ve Katılımcı Kültür üzerine Henry Jenkins i okumak
Jenkins, H. (2006) Convergence Culture. New York: NYU.
Jenkins, H. (x) “Interactive Audiences? The Collective Intelligence of Media Fans” Publications.
9.Hafta Kullanıcı katılımı ve katılımcı kültür üzerine güncel tartışmalar ve kavramlar (örneğin yeni medya okuryazarlığı)
http://www.newmedialiteracies.org/
Jenkins, H. vd. (2006) Confronting the Challenges of Participatory Culture: Media Education for the 21st Century, NY: Mac Arthur Foundation & The MIT Press

10.Hafta Gönüllü Emek ve Gayri Maddi Emek Gücü Tartışmaları (Terranova, Fuchs vd.nin katkılarını okumak)

Terranova, T. (2009) “Free Labor: Producing Culture for the Digital Economy”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 219-240. Türkçesi Folklor /Edebiyat Say:83, 2015.
Fuchs, C. (2015) Dijital Emek. Ankara: Nota Bene.
11.Hafta Bruno Latour “Biz hiç Modern Olmadık”
Latour, B. (2008) Biz Hiç Modern Olmadık. İstanbul:Norgunk.
12.Hafta Özel Dergi Sayıları: European Journal Of Communication 21(3), 2006; International Journal of Communication 8 (2014), Forum 1069–1088 “Participations”; Social Media & Society 1-3, 2015
13.Hafta Güncel Tartışmalar: Nesnelerin İnternet'i, Büyük Veri ve Dijital İnsanlık üzerine okumalar
Rifkin, J. (20015) Nesnelerin İnterneti ve İşbirliği Çağı. İstanbul. Optimist.
Kitchin, R. (2014) The Data Revolution: Big Data, Open Data, Data Infrastructures and Their Consequences. London: Sage.
Meier, P. (2015) Digital Humanitarianism: How Big Data is Changing the Face of Humanitarian Response. New York: CRC Press Taylor & Francis Group.
14.Hafta Genel Değerlendirme ve Güncel Kavramlar
Webster, F. and K.Robins (2009) “Plan to Control: Towards a Cultural History of the Information Society”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 25-47.
Meyrowitz, J. (2009) “Where Have We Been, Where Are We Going?”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 165-190.
Morris, M. ve C. Ogan (2009) “The Internet as Mass Medium”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 235-246.
Jouet, J. (2009) “Communication and Mediation”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 215-234.
Cathcart, R. ve G.Gumbert (2009) “Mediated Interpersonal Communication: Toward a New Typology”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 186-198.
Bolter, J.D. ve R.Grusin (2009) “Immediacy, Hypermediacy, and Remediation”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 247-272.
Bakardjieva, M. (2009) “Conceptualizing User Agency”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 250-273.
Baym, N.K. (2009) “The Emergence of Community in Computer-Mediated Communication”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 95-117.
Van Zoonen, L. (2009) “Gendering the Internet: Claims, Controversies and Cultures”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 217-232.
Wise, J.M. (2009) “Intelligent Agency”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 191-206.