Prof. Dr. Mutlu Binark
Bilişim ve Enformasyon Teknolojieri Ana Bilim Dalı Başkanı
Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü
Bilişim ve Enformasyon Teknolojileri ABD
Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Sosyal Bilimler Ens. Üst Katı- Beytepe/06800 Ankara
Ders Programı

Dersler

İLT 734 Yeni Medya Sosyolojisi:Kuramlar ve Kavramlar (Güz 2016) (Seçmeli)

DERS TANIMI

Yeni medya sosyolojisi kuramlar ı ve kavramları dersinin amacı, yeni medyanın ve yeni medya ortamlarının toplum, kültür ve birey üzerine etkisini temel kuramsal tartışmalar ışığında, kavramlarla ve eleştirel yaklaşımlarla (kültürel çalışmalar, ekonomi politik) ortaya koyacak, açımlayacak sorular geliştirmek, temel metinleri değerlendirerek örnekler üzerinden bu soruları analiz etmektir.

DERS ÇIKTILARI

1. Öğrenci bu derste; toplum, kültür ve bireyin yeni medya dolayımı ile nasıl değiştiğini temel kuramsal tartışmalarla kavrama becerisi elde eder.

2. Öğrenci yeni medyanın toplum, kültür ve birey üzerine farklı ve çeşitli etkilerini tarihi, ekonomik, siyasal, toplumsal ve kültürel ardyöre ve örüntüler içerisinde bağlam vurgusu ile sorgulama bilgisini kazanır.

KAPSAM

Günümüzde yeni medya (dijital teknolojiler) ve yeni medya ortamları (çeşitli platformlar) gündelik yaşamın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş, hatta geleneksel medyanın ve geleneksel medya metinlerinin kullanımın yerini giderek almaya başlamıştır. Yeni medyanın kullanım pratiklerinin toplum, kültür ve birey üzerine çeşitli etkileri ile yaratıcı endüstri olarak enformasyonel ve promosyonel kapitalizmde sahip olduğu asli konum (ideal meta konumu), başta iletişim bilimleri olmak üzere, kültürel çalışmalar, sosyoloji, antropoloji ve iktisat gibi farklı disiplinlerde “yeni medya çalışmaları” adı altında irdelenmeye başlanmıştır. Yeni medya kuramları ve kavramlar adlı bu derste ise, öncelikle yeni medya ve yeni medya ortamları tanımlanarak, geleneksel medyadan farklılaştıran özellikler/bileşenler örneklerle kısaca açımlanacaktır. Ardından yeni medya ortamlarını, özelliklerini ve toplumsal yaşama ve bireye etkilerini tartışan çeşitli kuramlar ve kavramlar, kuramcılar temel literatür üzerinden ele alınacaktır.

ÖĞRETİM YÖNTEMİ

Dönem boyunca bir ara sınav ile bir final ödevi teslimi yapılacaktır. Öğrenciler dersin haftalık planına uygun olarak, okuma metinlerini önceden okuyarak, ders içinde birlikte tartışacaktır. Derste çeşitli görsel-işitsel malzemeler ile web bağlantısı kullanılacaktır. Yeni medya ortamını, yeni medya ortamındaki olay ve olguları değerlendiren kavramlar ve yaklaşımlar tartışma yöntemi ile, örnek olaylar üzerinden ele alınacaktır. Ayrıca dersin kavramları ile ilgili ek okumalar verilecektir. Ders kapsamında Anadolu Medeniyetleri Müzesi ziyaret edilecektir. (14.10 veya 15.10 tarihinde)

DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ

Ara sınav (kavram ve kuramsal tartışmalar üzerine ödev): % 20 Final sınavı (özgün yazı): % 60 Derse devam: % 5 Ders içi tartışmalara katılım ve sunum: % 15

Okuma Listesi:

Bard, A. ve J. Söderqvist (2015) Netrokratlar. İzmir:Karakalem.

Bard, A. ve J. Söderqvist (2015) Küresel İmparatorluk. İzmir:Karakalem.

Bard, A. ve J. Söderqvist (2015) Makine Bedenler. İzmir:Karakalem.

Bell, D. (2009) “The Post-Industrial Society: A Conceptual Scheme”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 1-15.

Blondheim, M. (2003) “Harold Adams Innis and his Bias of Communication”, Canonic Texts in Media Research. Der. Elihu Katz vd. Cambridge: Polity. 156-190.

Brockmann, J. (Der.) (2014) Yeni Hümanistler. Ankara: Tübitak Yayınları. İçinde 111-212, 213-228, 295-335.

Buxton, W.J. (2012) “The Rise of McLuhanism, The Loss of Innis-sense: Rethinking the Origins of the Toronto School of Communication”, Canadian Journal of Communication, Vol 37: 577-593.

Buxton, W.J. (2012) “Tracing Innis and McLuhan”, Canadian Journal of Communication,Vol 37: 551-560.

Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı: Ağ Toplumunun Yükselişi. (Cilt 1).(Çev. Ebru Kılıç), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 5-205;437-502.

Castells, M. (2006). Enformasyon Çağı: Kimliğin Gücü, (Cilt 2). (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 9-95;465-530.

Castells, M. (2007). Enformasyon Çağı: Binyılın Sonu, (Cilt 3). (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. 89-218.

Castells, M. (2009) “Materials for an Exploratory Theory of the Network”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 48-66.

Castells, M. ve M. İnce (2006) Castells ile Söyleşiler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Castells, M. (2013) Umut ve İsyan Ağları.:İnternet Çağında Toplumsal Hareketler. İstanbul: Koç Ünv.Yayınları.

Castells, M. (2016) İletişim Gücü. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Childe, G. (2007) Tarihte Neler Oldu. İstanbul: Kırmızı.

Cogito (1988) Yapay Zeka. Özel Sayı. S:13.

Gleick, J. (2014) Enformasyon. İstanbul: Optimist.

Harari, Y.N. (2015) Hayvanlardan Tanrılara Saipens. İstanbul: Kolektif.

Haraway, D. (2006, 2007, 2010) Başka Yer. İstanbul:Metis.

Haraway, D. (2006) Siborg Manifestosu. İstanbul: Agora.

Innis, H. (2006) İmparatorluk ve İletişim Araçları. Ankara:Ütopya.

Jenkins, H. (2016) “Cesur Yeni Medya” Teknolojiler ve Hayran Kültürü. İstanbul: İletişim.

Latour, B. (2008) Biz Hiç Modern Olmadık. İstanbul:Norgunk.

Liewrouw, L.A. (2009) “New Media Design and Development: Diffusion of Innovations and Social Shaping of Technology”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 2. 156-181.

Kang, M. (2015) Avrupa İmgeleminde Otomatlar Yaşayan Makinelerin Olağanüstü Düşleri. İstanbul: İthaki.

Kurzweil, R. (2015) Bir Zihin Yaratmak:İnsan Düşüncesinin Esrarı. İstanbul: İstanbul Bilgi Ünv.

Kurzweil, R. (2016) İnsanlık 2.0. İstanbul: Alfa.

Mc Luhan, M. (2003) Kadife Karanlık, Der.N.Rigel vd. İstanbul: Su. 1-73.

Mc Luhan, M. ve B.K.Powers (2001) Global Köy. İstanbul:Scala.

Mc Luhan, M. ve Q.Flore (2012) Medya Mesajı, Medya Mesajıdır. İstanbul: MediaCat.

Mc Luhan, M. (2014, 2001) Gutenberg Galaksisi. İstanbul: YPK.

Meier, P. (2015) Digital Humanitarianism: How Big Data is Changing the Face of Humanitarian Response. New York: CRC Press Taylor & Francis Group.

Meyrowitz, J. (2003) “Canonic Anti-Text:Marshall Mc Luhan's Understanding Media”, Canonic Texts in Media Research. Der. Elihu Katz vd. Cambridge: Polity. 191-211.

Meyrowitz, J. (2009) “Where Have We Been, Where Are We Going?”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 165-190.

Minsky, M. (1985, 1986) The Society of Mind. New York. Touchstone.

Morris, M. ve C. Ogan (2009) “The Internet as Mass Medium”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 1. 235-246.

Postman, N. (2013) Teknopoli:Kültürün Teknolojiye Teslim Oluşu. İstanbul: Sentez.

Rifkin, J. (20015) Nesnelerin İnterneti ve İşbirliği Çağı. İstanbul. Optimist.

Rogers, E.M. (2009) “Elements of Diffusion”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 183-209.

Rogers, E.M. (1961, 1971, 1983) Diffusion of Innovasions. New York: The Free Press. S

hah, H.T (2011) The Production of Modernization: Daniel Lerner, Mass Media, and The Passing of Traditional Society.Philadelphia: Temple University Press.

Timisi, N. (2016) “Teknoloji toplum, Ağlar ve aktörler”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon. 17-40.

Tremblay, G. (2012) “From Marshall McLuhan to Harold Innis, or From the Global Village to the World Empire”, Canadian Journal of Communication, Vol 37: 561-575.

Tutal-Cheviron, N. (2014) Küresel İletişim.İstanbul: EksLibris.

Webster, F. and K.Robins (2009) “Plan to Control: Towards a Cultural History of the Information Society”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 25-47.

Wiener, N. (1982) Sibernetik. İstanbl: Say. Wise, J.M. (2009) “Intelligent Agency”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 3. 191-206.

Kaynakçaların Haftalık Dağılımı:

1.Hafta 7.10 Dersin işlenişinin ve planının tanıtılması

2.Hafta 14.10 Enformasyon'un Kökeni: Homo Sapiens'in Dili Kullanması-Söz edimi-Yazısı ve...

Harari, Y.N. (2015) Hayvanlardan Tanrılara Saipens. İstanbul: Kolektif.

Gleick, J. (2014) Enformasyon. İstanbul: Optimist.

Childe, G. (2007) Tarihte Neler Oldu. İstanbul: Kırmızı

3.Hafta 21.10 Harold Innis'i Okumak

Innis, H. (2006) İmparatorluk ve İletişim Araçları. Ankara:Ütopya.

3. ve 5.Haftalar 28.10 ve 4.11 Ders yok 21.Türkiye'de İnternet Konferansı/TED Ünv.

6.Hafta 11.11 Marshall Mc Luhan'ı Okumak; Toronto Okulu'nu (McLuhan ve Innis'i birlikte) değerlendirmek

Mc Luhan, M. (2003) Kadife Karanlık, Der.N.Rigel vd. İstanbul: Su. 1-73.

Mc Luhan, M. ve B.K.Powers (2001) Global Köy. İstanbul:Scala.

Mc Luhan, M. ve Q.Flore (2012) Medya Mesajı, Medya Mesajıdır. İstanbul: MediaCat.

Mc Luhan, M. (2014, 2001) Gutenberg Galaksisi. İstanbul: YPK.

Ek: Buxton, W.J. (2012) “The Rise of McLuhanism, The Loss of Innis-sense: Rethinking the Origins of the Toronto School of Communication”, Canadian Journal of Communication, Vol 37: 577-593.

Meyrowitz, J. (2003) “Canonic Anti-Text:Marshall Mc Luhan's Understanding Media”, Canonic Texts in Media Research. Der. Elihu Katz vd. Cambridge: Polity. 191-211

Buxton, W.J. (2012) “Tracing Innis and McLuhan”, Canadian Journal of Communication,Vol 37: 551-560.

Blondheim, M. (2003) “Harold Adams Innis and his Bias of Communication”, Canonic Texts in Media Research. Der. Elihu Katz vd. Cambridge: Polity. 156-190.

Tremblay, G. (2012) “From Marshall McLuhan to Harold Innis, or From the Global Village to the World Empire”, Canadian Journal of Communication, Vol 37: 561-575.

7.Hafta 18.11 Yeniliklerin Yayılması ve Everett M. Rogers'i Okumak; Daniel Bell ve Sanay-Ötesi Toplum Tartışmaları

Rogers, E.M. (2009) “Elements of Diffusion”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 183-209.

Rogers, E.M. (1961, 1971, 1983) Diffusion of Innovasions. New York: The Free Press.

Liewrouw, L.A. (2009) “New Media Design and Development: Diffusion of Innovations and Social Shaping of Technology”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 2. 156-181.

Bell, D. (2009) “The Post-Industrial Society: A Conceptual Scheme”, New Media, Der. L.A. Liewrouw ve Sonia Livingstone, NY: Sage. Cilt 4. 1-15.

Shah, H.T (2011) The Production of Modernization: Daniel Lerner, Mass Media, and The Passing of Traditional Society.Philadelphia: Temple University Press.

8.Hafta 25.11 Manuel Castells ve Enformasyon Toplumu ve Enformasyonel Kapitalizm

Castells, M. (2016). İletişimin Gücü İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

Castells, M. ve M. İnce (2006) Castells ile Söyleşiler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

9.Hafta 2.12 Kullanıcı Katılımı ve Katılımcı Kültür üzerine Henry Jenkins i okumak

Jenkins, H. (2016) “Cesur Yeni Medya” Teknolojiler ve Hayran Kültürü. İstanbul: İletişim.

10.Hafta 9.12 Oyun ve dijital oyunu kuramsallaştırmak: Homo Ludens, Ludoloji ve Ludologlar (Doç.Dr. Günseli Bayraktutan)

11.Hafta 16.12 Neil Postman'ın teknolojinin kültürü yıkıcılığı eleştirisi

Postman, N. (2013) Teknopoli:Kültürün Teknolojiye Teslim Oluşu. İstanbul: Sentez.

Bruno Latour'un Aktör-Ağ Kuramı

Timisi, N. (2016) “Teknoloji toplum, Ağlar ve aktörler”, Dijital Kavramlar, Olanaklar, Deneyimler. Der. N.Timisi, İstanbul: Kalkedon. 17-40.

12.Hafta 23.12 Otomatlardan Siborglara 

Kang, M. (2015) Avrupa İmgeleminde Otomatlar Yaşayan Makinelerin Olağanüstü Düşleri. İstanbul: İthaki.

Haraway, D. (2006, 2007, 2010) Başka Yer. İstanbul:Metis.

Haraway, D. (2006) Siborg Manifestosu. İstanbul: Agora

13.Hafta 30.12 Yapay Zeka Tartışmaları ve Roy Kurzweil

Kurzweil, R. (2015) Bir Zihin Yaratmak:İnsan Düşüncesinin Esrarı. İstanbul: İstanbul Bilgi Ünv.

Kurzweil, R. (2016) İnsanlık 2.0. İstanbul: Alfa

Cogito (1988) Yapay Zeka. Özel Sayı. S:13.

14.Hafta 6.1.2017 Güncel Tartışmalar: Yeni Humanistler, Büyük Veri, Nesnelerin İnterneti

Brockmann, J. (Der.) (2014) Yeni Hümanistler. Ankara: Tübitak Yayınları. İçinde 111-212, 213-228, 295-335.

Meier, P. (2015) Digital Humanitarianism: How Big Data is Changing the Face of Humanitarian Response. New York: CRC Press Taylor & Francis Group.

Rifkin, J. (20015) Nesnelerin İnterneti ve İşbirliği Çağı. İstanbul. Optimist.